Borsa Devre Kesici Ne Demek?

Borsa forum sitelerinde de sıklıkla konusu geçen borsa devre kesici tabiri, yatırımcıların mutlaka bilmesi gereken kavramlardan biridir. Bilindiği gibi geleneksel borsa birçok firmanın ve yatırımcının dahil olduğu geniş bir pazar. Bu sebeple de güven ortamının elde edilebilmesi adına birçok önlem alınmaktadır. Bu bağlamda öne çıkan önlemlerden biri de devre kesici olmaktadır. Kavramla ilgili bilinmesi gerekenleri ele aldık.

Borsa Devre Kesici Nedir?

Yatırımcı iseniz, fiyatlarda meydana gelen büyük miktarlı dalgalanmalar korkutucu olabilir. Çünkü yatırım araçlarının değerlerinin ciddi oranda hareket etmesi, belirsizliği de beraberinde getirebilir. Ancak borsa bunun için etkili bir önlem almaktadır. Bu da borsa devre kesici şeklinde isimlendirilmektedir.

Devre kesici, borsada kullanılan bir acil durum tedbiridir. Bir başka ismi ise otomatik seans durdurma sistemidir. Bu, kendi kendine işleyen bir uygulama olduğundan bu ad ile anılmaktadır. Borsanın tümünde veyahut herhangi bir hisse senedinin özelinde oluşturulan bu tür uygulamalar, piyasada belirli bir dönem için işlem imkanını kesmektedir. Borsada ciddi manada düşüşler gerçekleştiği zamanlarda alım satım işlemlerini otomatik olarak durduran borsa devre kesici, bundan dolayı elektrik sigortasına benzetilir.

Devre kesici uygulama, borsa genelinde ya da hisseler bazında kullanılabilir. Borsada bu uygulama için birden çok düşüş eşiği yer almaktadır. İkiden fazla devre kesicinin uygulandığı borsalar da bulunur. Örneğin, ABD borsalarında üç bazlı devre kesici uygulamalar bulunmaktadır.

Borsada Devre Kesici Nasıl İşler?

Borsa devre kesici uygulaması başladığı anda ilk olarak alım ve satım işlemleri durmaktadır. Devre kesiciye sebep olan, fiyat eşiklerinin altındaki ve üstündeki emirler iptal edilmektedir. Borsa ya da hisse için yeni bir fiyat belirlenmesi için tek fiyat tekniği ile değerlendirme gerçekleştirilmektedir.

Bir fiyat belirleme tekniği, bir hissenin bir fiyatta sabitlenmesi ve işleme kapatılması durumu olarak açıklanır. Sonrasında ise hisse için istenen işlemlerin değerlendirilerek optimal şartlara göre fiyatların belirlenmesidir. İlgili fiyata borsa devre kesici referans fiyatı ismi verilmektedir. Tek fiyat yönteminin amacı ise likiditeyi sağlamaktır. Borsa devre kesici uygulamasının ardından işlemlere daimi işlem yolu ile devam edilmektedir.

Borsada Devre Kesici Neden Uygulanır?

Borsa devre kesici işlemleri, yatırımcıyı ve piyasayı koruma amaçlı yapılmaktadır. Borsada fiyatlar farklı faktörler sebebi ile öngörülmeyen biçimde artabilir ya da azalabilir. Borsada gerçekleşen bu dalgalanmalar bazen spekülatif ataklar nedeni ile ortaya çıkmaktadır. Yatırımcı bireyler, büyük dalgalanmalar durumunda yanlış ve hatalı işlemler gerçekleştirerek elde edebilirler ya da borsaya olan güvenlerini büyük oranda yitirebilirler.

Borsa devre kesici işlemler ise yatırımcı bireylerin hatalı işlem yapmalarını önlemektedir. Borsa devre kesici aynı zamanda yatırımcıların piyasada olup bitenleri anlamaları için onlara zaman tanımaktadır. Bu işlemler, değerlerin dalgalanmasını destekleyen uygulamaları belirleyerek onları iptal etmektedir. Bu sayede bir otorite oluşmaktadır.